Veoma je važno da poznajemo simptome i oblike dermatitisa čije dijagnostikovanje vrši dermatolog, tvrdi doktor Predrag Štilet iz Tivta, specijalista dermatovenerologije i estetske dermatologije, predsjednik Udruženja dermatovenerologa Crne Gore.
– Dermatitis je akutno oboljenje kože, koje prate određeni simptomi poput upale i crvenila kože, svrab ili peckanje i iritacija određenog dijela tijela. Ukoliko se ne reaguje na vrijeme mogu se pojaviti i plikovi, pri čemu može doći i do pucanja tog dijela kože, pa čak i do krvarenja - objašnjava dr Štilet.
Koje vrste dermatitisa postoje?
– Iako se može činiti da su nijanse između ovih vrsta dermatitisa neznatne, radi se o veoma jasnim različitostima. Najvažnije od svega je upoznavanje sa simptomima i oblikom dermatitisa čije dijagnostikovanje vrši dermatolog.
Dihidrotični ekcem je stanje u kojem koža ne može sama da se zaštiti kao što bi trebalo. Češće je kod žena i javlja se usljed stresa, tokom rada, čestim kontaktom sa vodom ili zbog alergija. Suva koža koja često svrbi, manji plikovi uglavnom na šakama i stopalima su glavni simptomi. Ovi plikovi mogu biti veoma česti i bolni. Kada se koža očisti od plikova, nakon dvije do tri nedjelje, koža postaje crvena, suva i puca.
Atopijski dermatitis je često oboljenje kože kod djece, ali i kod odraslih. Naziva se i ekcem, dermatiris, atopijski ekcem ili atopijski dermatitis. Uglavnom se ispoljava na obrazima, licu, potiljku, čelu i tjemenu. Termin atopijski se koristi da opiše grupu stanja kao što su astma, rinitis, dermatitis, jednim imenom nazvane – atopijske bolesti. Atopija se povezuje sa alergijama, ali određeni alergeni su češći kod ekcema nego kod drugih oboljenja.
Seboreični dermatitis je veoma često oboljenje kože koje mnogi ljudi čak i ne znaju da imaju. Zahvaćene regije mogu da svrbe, bole, koža može da bude veoma osjetljiva i da svrbi. Perut je obično varijanta seboreičnog dermatitisa na tjemenu glave. Tjeme glave je suvo i svrbi, a bijele i sive, male ili velike flekice se pojavjuju kao perut. Iščešane regije su crvene sa masnim tragovima peruti. Obično mogu zahvatiti dvije regije, ali može biti i veoma rasprostranjeno. U mnogim slučajevima mogu praviti i ozbiljnije kraste, a lokacija je obično: tjeme, predio iza ušiju, iznad obrva, oko nosa ili grudi.
Kontaktni dermatitis je stanje koje uzrokuje kontakt sa nečim iz okruženja. Uglavnom se ispoljava na rukama, šakama, licu i nogama.
Dermatitis herpetiformis je stanje povezano sa gluten-senzitivnom enteropatijom i celijakijom. Može se pojaviti u bilo kom dobu, ali uglavom se javlja kod osoba starosti između 50 i 69 godina. Kod djece se najčešće javlja između druge i četvrte godine. Pojavljuje se kao crvena ispupčena oblast, koja puca prilikom češanja. Osip se uglavnom javlja na obrvama, koljenima, butinama, ali bilo koja regija može biti zahvaćena. Često je povezan sa poremećajem štitne žljezde i atrofičkim gastritisom.
Stasis dermatitis, takođe poznat kao gravitational dermatitis, varicose eczema, or venous stasis dermatitis, razvija se kod osoba koje imaju slabu cirkulaciju. Ispoljava se na listovima, gdje su izražene vene. Uzrok ovog tipa dermatitisa je slab rad vena usljed starenja.
Nummular dermatitis ili Discoid eczema je dugotrajan kožni problem koji uzrokuje svrab, crvenilo, oticanje i pucanje kože. Pečati ekcema obično mogu zahvatiti bilo koji dio tijela, mada obično ne zahvataju lice ili kožu glave. Obično otiču i izlučuju tečnost, ali postaju veoma suvi i pucaju. Plikovi se mogu očistiti vremenom sami od sebe, ali mogu proći nedelje, mjeseci ili čak godine dok tragovi ekcema ne nestanu.
Neurodermatitis je stanje kože koje počinje sa plikovima koji svrbe i koji se nalaze na bilo kojoj površini tijela. Uobičajeno je da svrab nastaje na rukama, nogama, u pozadini vrata i nije uobičajeno da se javlja na genitalnim delovima. Svrab koji prouzrokuje ekcem se najčešće javlja u toku opuštanja ili sna i može biti pod uticajem stresa.
Perioral dermatitis je svrab na licu koji se razvija oko usana. U nekim slučajevima, veoma sličan osip, nalik ekcemu, može se javiti u predjelu očiju, nosa ili čela. Najčešće se javlja kod mlađih žena, ali pogađa i muškarce. Uzrok ovog tipa dermatitisa nije poznat, ali povezuje se sa steroidnim kremama koje se nanose na lice pri lječenju drugih problema.
Psorijaza – iako tehnički nije oblik dermatitisa, psorijaza se često pogrešno dijagnostikuje kao dermatitis, tako da je važno spomenuti razlike i sličnosti između dermatitisa i psorijaze. Psorijaza zahvata dva odsto populacije, jednako se javlja i kod muškaraca i kod žena, u bilo kom dobu i ima tendenciju da se iznenada pojavi ili nestane. Ovo kožno oboljenje nije infektivno, ali veoma loše izgleda na koži, izazivajući definisane, masne, crvene i ljuspičaste tragove. Postoje slučajevi da pacijent ima i ekceme i psorijazu, tako da je to veoma otežavajuće, kako za dijagnostiku tako i za liječenje.
Koja vrsta je najopasnija, u smislu ometanja normalnog života oboljelog?
– Teško je odgovoriti na to pitanje, u smislu svakom svoja bolest smeta, ali recimo da dječiji ekcem predstavlja ozbiljan problem, kako za oboljelu djecu tako i za roditelje. U razvijenim zemljala postoje specijalizovane radionice za edukaciju roditelja, čija djeca boluju od tog oboljenja. Takođe, kad je kontaktni dermatitis u pitanju, koji je, kao što sam rekao, najčešće profesionalno oboljenje (npr. higijeničarke, frizerke, pekari, gumari itd) predstavlja ozbiljan problem u smislu njihovih radnih sposobnosti, te su oboljeli prisiljeni da mjenjaju svoju profesiju.
Da li su neka od tih oboljenja prenosiva, zarazna?
– Odgovor je ne, dermatitis nije prenosiv, ni zarazan, ali je strahovito neugodan i iritantan.
Koji su simptomi zajednički svim vrstama dermatitisa?
– Upale i crvenila kože, svrab ili peckanje i iritacija određenog dijela tijela. Ako na vrijeme primijetite ove simptome, važno je da se obratite dermatologu. Doktor će postaviti dijagnozu i prepisati adekvatnu terapiju i svakodnevnu njegu.
Kako se liječi dermatitis uopšte?
– Dermatolog bi trebalo da utvrdi o kojoj vrsti dermatitisa se radi, kako bi počelo liječenje, uz pitanja: kada su promjene na koži počele, gdje su lokalizovane, kakva je porodična anamneza. Za liječenje dermatitisa se dosta često daju topikalni kortikosteroidi, ali je takođe važno preporučiti emulzije, odnosno, neutralne kreme za njegu kože. U novije vrijeme koriste se kreme koje ne dovode do oštećenja kože kao što su Tacrolimus Pimecrolimus. Upotreba kortikosteroidnih krema i lokalnih imunomodulatornih sredstava mora biti pod strogom kontrolom dermatologa. Strpljenje je desna ruka liječenja dermatitisa. Održati ravnotežu i stanje smirenosti u toku svraba je izuzetno teško, ali veoma korisno za dalje tretiranje.
Vaš savjet?
– Najbitnije je da se pacijent upozna od čega boluje i strahovito je bitna njegova saradnja u vidu pridržavanja uputstava u toku liječenja raznih vrsta dermatitisa, kako bi dobili optimalan rezultat, odnosno izlječenje.
M.D.Popović

---

Počast Dermatološke akademije Bugarske
Pored titula počasnog člana nacionalnih dermatoloških akademija Francuske i Češke, doktor Predrag Štilet iz Tivta, specijalista dermatovenerologije i estetske dermatologije, od skora je dobio i titulu počasnog člana Dermatološke akademije Bugarske. Za naš list ističe da mu „na ličnom planu ovo priznanje predstavlja veliku čast jer ga doživljava kao čin iskrenog uvažavanja i poštovanja kolega koji su mu je dodjelili”.
– Titula počasnog člana Bugarskog udruženja dermatovenerologa ima posebnu vrijednost i značaj ako se zna da ja dolazim iz jedne od najmanjih zemlja Evrope a moje kolege iz inostranstva su ipak, primjetile i vrednovale moj trud i zalaganje da Crnu Goru povežem sa regionom i Evropom. Profesionalno, ovo priznanje, kao i prethodne dvije dobijene iz Francuske i Češke, mi pružaju mogućnost da kao član njihovih udruženja prisustvujem, pratim i uključujem se u rad svih profesionalnih okupljanja ove struke u njihovim zemljama, kaže Štilet za „Dan” i dodaje da sva ova priznanja mogu biti posticaj i prilika za mlade crnogorske kolege da iskoriste njegove kontakte ukoliko žele da se tamo usavršavaju.
– Benefite od mog članstva u stranim nacionalnim udruženjima imaće takođe i pacijenti sa dermatološko-veneričnim oboljenjima iz Crne Gore, koje ne možemo ovdje liječiti, a koji će sada imati direktnu prohodnost u pomenutim zemljama do mojih uvaženih kolega koji su eksperti za pojedine oblasti dermatovenerologije. Ovo priznanja su podsticaj i putokaz mojim mladim kolegama da iako dolazimo iz male zemlje, svojim zalaganjem i radom možemo puno učiniti za profesiju, pacijente, medicinu i našu struku. Takođe i za Crnu Goru koja tako može postati prepoznatljiva na evropskoj dermatološkoj mapi, čemu u prilog ide činjenica da smo 2018. bili domaćini kongresa u organizaciji Evropske Akademije za dermatologiju i venerologiju (EADV), najvećeg naučnog skupa ikad održanog u našoj zemlji - poručio je dr Predrag Štilet, predsjednik Udruženja dermatovenerologa Crne Gore, sa ljekarskom praksom dugom 27 godina i član Borda direktora Evropske akademije dermatovenerologa (EAVD) i Borda „Euromelanoma”.



”Upale i crvenila kože, svrab ili peckanje i iritacija određenog dijela tijela. Ako na vrijeme primijetite ove simptome, važno je da se obratite dermatologu